PREZENTACJE
Jan Gać - „Polsko Ty moja. Spod Tatr wysokich do wydm Bałtyku”
Czy dopiero wtedy, kiedy człowiek obiegnie pół świata, zaczyna odkrywać i w pełni doceniać własny kraj rodzinny? Jakieś ziarno prawdy tkwi w tej konstatacji. W zestawieniu z innymi krajami, niech będzie europejskimi, Polska plasuje się na samych wyżynach pod względem bogactwa swych dziejów, dokonań na polu architektury, rzeźby, malarstwa i wszelkich innych dziedzin sztuki. Sylwetki wielkich Polaków, jakże bogate i różnorodne, ale i kontrowersyjne w kontekście zawiłych dziejów kraju, są wprost porywające. Polska stanowi bogactwo regionów, a te można odkrywać tylko w zestawieniu jednych z drugimi. A cóż powiedzieć o krajobrazie i przyrodzie Polski? Najkrócej: różnorodność, wzniosłość i piękno. To rodzaj spontanicznego zachwytu nad spotykanymi po drodze miejscowościami i przyrodniczymi osobliwościami. To odkrywanie, podziwianie i przeżywanie ojczystego bogactwa. Właśnie ów emocjonalny element przeżywania jest tą wartością - bo to wszystko nasze - czego nie doświadczy się podczas podróży kulturowej poza granicami własnego kraju, bo wszystko tamto jest przecież wewnętrznie nam obce, choćby nawet kulturowo wyrastało z tego samego pnia cywilizacyjnego. Książka stanowi zachętę i zaproszenie do głębszego poznawania ojczystego kraju nie tylko zmysłami, nie tylko intelektualną refleksją, ale i umiłowaniem tego, co nasze, tego, co nas od wieków kształtuje.
Jan GAĆ -historyk, fotografik, podróżnik, przewodnik grup pielgrzymkowych i turystycznych, autor książek i artykułów o tematyce historycznej, religijnej, podróżniczej oraz z dziedziny sztuki. Studiował historię na Uniwersytecie Łódzkim w rodzinnym mieście, w Łodzi, filozofię w Poznaniu, fotografikę w Pensylwanii i w Nowym Jorku. JAN GAĆ jest członkiem elitarnego klubu podróżników i odkrywców The Explorers Club w Nowym Jorku, Polonijnego Klubu Podróżnika w New Jersey (również jednym z założycieli), Łódzkiego Towarzystwa Fotograficznego, Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy.
Piątek, 05.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 17.55.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Jordan Michov - „Nieznana saga o Władysławie Warneńczyku”
Jordan Michov urodził się w drugiej połowie XX wieku w Warnie.Tam też ukończył i jest absolwentem Instytutu Turystyki Międzynarodowej. Tu również zdobył umiejętność posługiwania się językiem polskim i angielskim. W latach 1981–1983 specjalizował się w problematyce Niemiec Wschodnich (byłej NRD), by później osiedlić się w Polsce. Obecnie mieszka w Londynie i tam prowadzi badania na temat życia słowiańskiego króla Władysława, który walczył o wolność narodu bułgarskiego. Zwłaszcza mieszkańcy Warny są wdzięczni królowi i pielęgnują pamięć o nim. Na jego cześć, jego imieniem nazwany jest jeden z głównych bulwarów w mieście. Istniał tam również klub sportowy „Władysław”, a w 1935 roku zbudowano Park Muzeum, który być może jest jednym z największych zabytków słowiańskiego braterstwa wojennego w Europie. Pragnąc osobiście sprawdzić krążące od lat pogłoski i legendy o królu Władysławie, autor tej publikacji zwiedził portugalską wyspę Maderę, która znana jest nie tylko ze swoich słynnych win i egzotycznej przyrody, ale również jako skarbiec pamięci o polskim szlachcicu i możnowładcy, zwanym tutaj także Henrique Alemao
Piątek, 05.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 18.40.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Piotr Oleksy – „Naddniestrze. Terror tożsamości”
Naddniestrze – kraina dziwów i kontrastów. Kiedyś ojczyzna strachów i upiorów, o których pisał już Henryk Sienkiewicz w Trylogii , dziś miejsce pełne zaskakujących paradoksów: bo choć to państwo nieuznawane, o przyszłości politycznej decyduje się tu przy urnie wyborczej. Choć to kraj, który powstał w obronie radzieckich wartości, ważniejsze niż ZSRR jest w nim Imperium Rosyjskie, a przywiązanie do „prawdziwej” mołdawskości doprowadziło do wojny z Republiką Mołdawii. Choć to miejsce silnych podziałów narodowościowych, to tu po raz pierwszy i ostatni w historii ramię w ramię walczyli ukraińscy nacjonaliści i rosyjscy imperialiści. Jak tak naprawdę wygląda naddniestrzańska codzienność? I co ją ukształtowało?
Na te i inne pytania odpowiada Piotr Oleksy, ukazując całą paletę niewiarygodnych sprzeczności rządzących Naddniestrzem. Spotykamy tu watażków, gangsterów i gorących patriotów nieuznanego państwa, ale „jest tu też trochę jak w filmie polskim zdaniem Mamonia – spojrzysz w prawo, spojrzysz w lewo, nic się nie dzieje. Marazm i apatia – powie ktoś. Stabilność – stwierdzi ktoś inny”. To tylko pozory.
Piotr Oleksy (ur. 1986) – historyk, pracownik Instytutu Wschodniego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki Wspólnota z przypadku. Studium tożsamości mieszkańców Naddniestrza (2016). Współpracuje z „Nową Europą Wschodnią” i „Tygodnikiem Powszechnym”. Pomysłodawca i koordynator licznych działań związanych z dyplomacją publiczną i dziedzictwem kulturowym.
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 12.15.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Maria Hawranek, Szymon Opryszek – „Wohoduj sobie wolność. Reportaże z Urugwaju”
Urugwajczycy kochają długie weekendy tak samo jak wolność” – mówi o rodakach José Mujica, były prezydent i najskromniejszy celebryta świata, który do pracy jeździł 20-letnim garbusem, a lwią część pensji oddawał na cele charytatywne.
Urugwaj jest jak puzzel z innej układanki, który nie pasuje do reszty kontynentu. Choć ten kraj zajmuje powierzchnię niewiele większą od Grecji i mieszka w nim zaledwie trzy i pół miliona ludzi, istotnie różni się od sąsiadów. Stabilny politycznie i ekonomicznie, nie przystaje do niemal żadnych europejskich stereotypów o Ameryce Łacińskiej. To jedno z najbardziej laickich państw świata. Jako pierwsze całkowicie zalegalizowało uprawę i spożycie marihuany, pary jednopłciowe mogą tu adoptować dzieci, a prostytutki płacą składki na ubezpieczenie społeczne. Każdy uczeń dostaje od państwa laptop, emeryt – tablet, a imigrant i uchodźca, nawet były więzień Guantanamo – szansę na nowe życie.
Wyhoduj sobie wolność to reporterska opowieść o niezwykłym eksperymencie społecznym i otwarte pytanie o granice dla marzycieli i wizjonerów, próbujących wykuwać nowy, lepszy świat.
Maria Hawranek, Szymon Opryszek – niezależni reporterzy, (ur.1987), publikują m.in. w Dużym Formacie, Wysokich Obcasach, Tygodniku Powszechnym. Część roku pracują w Polsce, a część w Ameryce Łacińskiej, gdzie poruszają się szlakiem nieoczywistych historii.
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 12.55.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Darek Metel – „Filipiny - od pokuty do nadziei”
Darek Metel: - Będąc po raz pierwszy na Filipinach udałem się do miejsca, gdzie żyją ludzie mieszkający na cmentarzu. Wywarło to na mnie wielkie wrażenie, ponieważ panowała tam ogromna bieda. Spacerując między grobowcami, mijałem grające w prowizoryczną koszykówkę, zaniedbane dzieci. Trudno było mi przejść obok tego widoku obojętnie. Dlatego też postanowiłem pomóc tym dzieciakom. Rok później wspólnie z moimi przyjaciółmi zebraliśmy około 70 kg przyborów szkolnych (kredki, pisaki, farby, plastelina i inne), które przekazałem dzieciom żyjącym na tym cmentarzu, które poznałem kiedy pierwszy raz udałem się na Filipiny. Wywarło to na mnie wielki wrażenie , ponieważ panował tam ogromna bieda Spacerując miedzy grobowcami mijałem biegające zaniedbane dzieci . Trudno było mi przejść obok tego widoku obojętnie, dlatego też zdecydowałem się pomóc tym dzieciom .
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 13.50.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Prof. Stefan Kałuski – „Świat bez granic. Cywilizacja przyszłości czy mit publicystyczny?”
Niezapomnianą noc...
spędziłem pewnej zimy pod koniec ubiegłego już wieku w Laponii. Po całym dniu jazdy na skuterze śnieżnym i ożywczym relaksie w saunie wybrałem się na pobliskie wzgórze fotografować zorzę polarną. Natura przygotowała wspaniały program "Światło i cisza" (cisza dzwoniąca w uszach). Zastanawiałem się, jak długo niewidzialnemu reżyserowi wystarczy fantazji, by dobierać i rozmieszczać na niebie niepowtarzalną paletę barw...
Najlepsze wakacje...
spędziłem na polskim Spiszu, cudownym skrawku ziemi między Tatrami, Pieninami i Gorcami. Oaza spokoju, oko turystycznego tajfunu. Zobaczymy tu dwie wspaniałe panoramy Tatr: jedną w naturze, z Przełęczy nad Łapszanką, drugą - w modrzewiowym kościółku w Trybszu. To namalowany fragment Tatr widzianych z pobliskiego wzgórza. Hawrań, Płaczliwa Skała i Lodowy stanowią tło scen Sądu Ostatecznego. Tu właśnie, na rubieżach Polski, kształtowały się moje zainteresowania i pasje. Wstyd powiedzieć - w wyniku nieposłuszeństwa. Gdy jako dwunastolatka rodzice zostawili mnie pod opieką gospodarzy, dostałem dwa zakazy: nie zbliżać się do granicy państwa ani do wnyków na wilki. Trudno o lepszą zachętę. Podsłuchałem, że sidła zastawiane są nad potokiem. Specjalnie przygotowanym drągiem niszczyłem te zasadzki, pozostawiając karteczkę (znów wstyd) z napisem: "Pocałujcie mnie w d Wilk". Resztę czasu poświęcałem na wędrówki wzdłuż granicy państwa.
Minęło niemal pół wieku i nic się nie zmieniło. Nadal poznaję nadgraniczne regiony świata. To mój przedmiot badań naukowych. A ustawowy 1 proc. podatku przekazuję organizacji chroniącej wilki.
Profesor UW dr hab. Stefan Kałuski - specjalista z zakresu geografii regionalnej świata i geografii granic politycznych, prodziekan ds. badań naukowych Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 15.10.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Łukasz Kocewiak – „Wyprawa na Noszak, czyli Afganistan oczami Europejczyka”
Łukasz Kocewiak: - Czasami nie zdajemy sobie sprawy, że proste i banalne czynności w pewnych okolicznościach stają się trudnym dla osiągnięcia szczytem marzeń. Takim szczytem – dosłownie – dla Kuby i Łukasza jest Noszak, zaś dla Ingi i jej najbliższych jest to pokonanie choroby. Gdy tylko alpiniści usłyszeli o dzielnej dziewczynce, która zmaga się z rdzeniowym zanikiem mięśni, postanowili zadedykować swój każdy krok na Noszak dzieciakom chorym na SMA. Alpiniści mają na swoim koncie między innymi wspinaczkę w Himalajach, na Uszbę w Kaukazie, udane wejście na Pik Lenina w Pamirze, Aconcaguę w Andach oraz systematycznie wspinają się w polskich Tatrach. Wyprawa wymagała odpowiedniego przygotowania. Alpiniści cierpliwie wyrabiali wizy do Tadżykistanu i Afganistanu oraz kompletowali sprzęt, nie zapominając oczywiście o systematycznym treningu. Oprócz przygotowań sprzętowych i technicznych ważna jest też psychika. Łukasz porównuje życie alpinisty wysoko w górach do życia ascety. W obozach nie ma luksusów, natomiast wszelkie udogodnienia życia codziennego rozleniwiają ludzi i utrudniają im adaptację do trudnych warunków. Trzeba się postarać aby zminimalizować czynniki ryzyka, na które mamy wpływ, np. kondycja i wydolność organizmu. „To nie tylko dobry sprzęt sprawia, że jesteś dobrym alpinistą, lecz to, co masz w głowie.” – podsumowuje Łukasz.
Łukasz Kocewiak – entuzjasta gór i górskich przygód, podróżnik. Organizator wypraw wysokogórskich w Himalaje, Kaukaz, Pamir, Hindukusz. Na co dzień z pasją i nieprzerwanie od sześciu lat prowadzi popularnego bloga podróżniczego Kartka z Podróży (www.kartkazpodrozy.pl). Z wykształcenia inżynier elektryk, który zajmuje się badaniem harmonicznych i drgań chaotycznych.
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 16.00.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Darek Załuski – film i prezentacja „Zimowa Wyprawa K2 1987/1988 + zapowiedź wyprawy w 80-tą rocznicę polskiego wejścia na Nanda Devi East”
„Zimowa Wyprawa K2 1987/1988” jest niezwykle cennym zapisem historii – nie tylko polskiego, ale i światowego himalaizmu – ale przede wszystkim ukazuje, jak wiele można osiągnąć będąc w pełni zaangażowanym w podejmowane przez siebie działania i mając niezłomną wiarę w ich sens. Andrzej Zawada wraz z uczestnikami wyprawy na trwałe zmienili losy polskiego himalaizmu i pokazali, że niemożliwe nie istnieje, nawet zimą w Karakorum. Zainspirowali kolejne pokolenia zdobywców i tych, którzy już wkrótce wyruszą do Pakistanu dopisywać kolejne rozdziały dziejów polskich wypraw na niezdobyte dotąd zimą ośmiotysięczniki. Ważnym wątkiem zarówno filmu, jak i wyprawy jest podjęta przez Macieja Berbekę i Aleksandra Lwowa niezwykle śmiała próba zdobycia sąsiedniego szczytu Broad Peak w stylu alpejskim. Dzięki archiwalnym materiałom niejako uczestniczymy w zdobywaniu pozwolenia, a następnie w pełnych dramatyzmu rozmowach alpinistów z bazą przeżywamy kolejne losy tej odważnej próby. „Halo, halo, przepraszam, ale jestem tak podniecony, że muszę z Wami porozmawiać” – słyszymy zatroskany głos Andrzeja Zawady podczas łączności z przebywającym na Broad Peak Alkiem Lwowem. „Jestem bardzo zaniepokojony, bo to jest niedobrze, jak się rozdziela zespół” – mówi Lider na wieść, że Berbeka postanowił samotnie zaatakować szczyt. Niepokój wzrasta, gdy ten łączy się z bazą podczas zejścia i coraz bardziej słabnącym głosem informuje o swoim położeniu i trudnościach z odnalezieniem drogi zejściowej. Zawada doskonale rozumie powagę sytuacji, ale zachowuje zimną krew. Dzięki jego wskazówkom, zorganizowaniu ekipy, która wyszła Berbece naprzeciw, oraz rzeczowym rozmowom z wyczerpanym do granic możliwości himalaistą, wszystko kończy się szczęśliwie.
Darek Załuski - polski taternik, alpinista, himalaista, przewodnik SKPB Warszawa, absolwent Politechniki Warszawskiej, autor zdjęć, scenarzysta i reżyser wielu filmów o tematyce górskiej. Zdobywca pięciu ośmiotysięczników, w tym K2 oraz (dwukrotnie) Mount Everest. Członek Klubu Wysokogórskiego w Warszawie[1]. Właściciel Agencji Podróżniczej Go Everest.
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 17.00.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
Monika Rogozińska – „Lot koło Nagiej Damy”
Trzęsienie ziemi, lawiny, wypadek alpinisty, akcja ratunkowa w Himalajach ‒ to tylko wstęp do tej zaskakującej historii. Zimowa wyprawa na Nanga Parbat (8125 m) w Pakistanie okazała się dla mnie kluczem do przeszłości i przyszłości. Poszukiwałam polskiego pilota, który latał po wojnie w Himalajach, Karakorum, Hindukuszu, przyjaźnił się z maharadżą. To on mnie odnalazł. Mieszkał koło miasta Opatrzność… "Tę prawdziwą opowieść zapisałam, by ocalić od zapomnienia losy rodaków wiernych dewizie: Bóg, Honor, Ojczyzna". Monika Rogozińska
Monika Rogozińska ‒ dziennikarz, członek The Explorers Club. Absolwentka polonistyki i kulturoznawstwa Uniwersytetu Warszawskiego, po studiach pracowała w schronisku w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Została ratownikiem i przewodnikiem tatrzańskim, przewodniczącą „Solidarności” w schroniskach. Tworzyła dla cudzoziemców programy zwiedzania Polski. Współorganizowała i uczestniczyła w zimowych ekspedycjach na ośmiotysięczne szczyty jako korespondent dziennika Rzeczpospolita, radia, TVP. Organizowała i prowadziła wyprawy otwierające nowe kierunki w światowej turystyce. Współautorka książek, wystaw, publikuje w kraju i za granicą. Jest matką dwóch synów.
Sobota, 06.10.2018, EC1-Łódź Miasto Kultury, ul. Targowa 1/3, godz. 18.00.
Sprawdź PROGRAM festiwalu.
